Vrijeme je rezidbe vinograda - koji rez je najbolji?

Pravovremena i uspješna rezidba vinove loze ima velikog uticaja na proizvodnju i vinogradarstvo. To je primjećeno još na početku vinogradarskog uzgoja. Biljke kojima su životinje skratile lastare bolje rađaju i daju krupnije i kvalitetnije grožđe.

U sadašnjem vremenu vodi se računa o svakom koraku, a naročito rezidbi. Iskusni i poznavaoci ove vještine uvijek su traženi i cjenjeni. O značaju zimske rezidbe i načinima kako da to obavite, ako već, niste saznali smo od doc. dr Dragoslava Ivaniševića, koji za Agroklub otkriva bitne korake.

Šta treba znati prije podizanja vinograda

"Ekstremno jaki mrazevi mogu dovesti do izmrzavanja što nije dobro. Kada je temperatura ispod pet stupnjeva ne treba početi orezivanje. To nije dobro za biljke, za njihovu fiziologiju. Treba rezati kada su one u potpunom mirovanju jer tada manje suze i gube manje hranljivih materija koje ne usvajaju korjenom", savjetuje ovaj stručnjak.

Formiranje uzgojnog oblika

Uglavnom se radi ručno makazama i testerom. Vinogradarskim makazama radimo finije rezove dok testera služi za sječenje debljih grana. Rezidbom se osigurava rodnost vinograda i to joj je osnovna ideja. Sprovodi se u toku mirovanja vinove loze, još od novembra do polovine, a najkasnije krajem marta, tačnije do početka nove vegetacije. Kada se radi o vinovoj lozi razlikujemo dva tipa orezivanja - kratki i dugi.

Kada se ova pomotehnička mjera primjenjuje u mladom vinogradu, gdje je cilj formiranje uzgojnog oblika i jačanja korjena, sprovodi se u zavisnosti od oblika i bujnosti vinove loze. Formiranje traje tri do četiri godine, a poslije toga se govori više o 'rezidbi na rod'. Sa njom se želi postići održavanje uzgojnog oblika i da se na njemu ostave odgovarajući rodni elementi. Pogrešno je kada se žuri da se što prije dođe do grožđa i prinosa. Kada poslije prve godine ostavite lozu na 'drugoj žici', to nije dobro jer u prvim godinama skraćuje se lastar.

Zašto i koliko odgađati početak zimske rezidbe vinograda

Samo formiranje uzgojnog oblika počinje tako što se odvaja lastar koji će ostati kao buduće stablo. Ostali su uzgajani da bi biljka ojačala ili da bi imala zamjenu ako se određeni lastar ošteti. Pažljivo se uklanja ono što je nepotrebno. Očisti se glava čokotu, očiste se zaperci sa strane i vitice koje postoje na stablu. Ono mora da je što više ravno jer ako štrči može ga oštetiti mašina kod mehaničke obrade tla ili kada se radi zaštita. Siječe se do visine druge žice, pažljivo iznad okca. Tako izgleda rezidba poslije druge vegetacije.

Prvo se bira dugi ili kratki rez

Sve zavisi od sorte, odnosno gdje koja sorta formira najveći broj rodnih pupoljaka. Starije formiraju grozdove bliže osnovi, a druge poput chardonnay-a, dalje. U zavisnosti od toga odlučujemo da li ćemo ostaviti najveći broj reznica gdje se lastar ostavlja skroz. Neke pak zahtjevaju kratku rezidbu čija su donja okca visoke rodnosti kao što su stare sorte.

Kako izbjeći greške pri rezidbi vinove loze?

Kratka rezidba se primjenjuje kod crnog grožđa, koje je visokog kvaliteta, poput Merlot-a, gdje je cilj smanjiti prinos, a povećati kvalitet. Kada se govori o drugoj ili 'mješovitoj' rezidbi, ona se sprovodi kod sorti čija su donja okca nešto slabije rodnosti poput zapadnoevropskih i njima sličnim, kao što je sauvignon.

Royal Kardeu i Giyot

Jedan od uzgojnih oblika koji zahtjevaju kratki rez, kakav imaju donja okca visoke rodnosti poput starih balkanskih sorti, kao što je Merlot, jeste 'Rojatska kordunica'. Oblik se sastoji od jednog stabla dužine od 30 do 70 cm i jednog horizontalnog dijela ili kraka na kom su raspoređeni rodni čvorovi i na kojima se reže na kondire. U svakom rodnom čvoru ostavlja se po jedan ili dva kondira od jednog ili dva okca dužine. Suština takvog orezivanja i ostavljanja kondira jeste obezbjeđivanje da čokot ne bude previše opterećen rodom, kao i da se iznese prinos određene visine uz što bolji kvalitet grožđa.

Kada su kondiri ravnomjerno raspoređeni po cijelom kraku, dobija se u toku vegetacije jedan lijep, prozračan špalir koji naravno pogoduje boljem sazrijevanju grožđa. Kordunica je kao uzgojni oblik loze dobila naziv po jednom selu u Francuskoj (Royal Kardeu) gdje se prvo razvila. Ipak je još uvijek popularniji razvojni oblik Giyot i to jednogubi i dvogubi

Zaštita od infekcija

Prilikom orezivanja treba voditi računa i o načinu pravljenja presjeka. Sa čokota treba ukloniti sve ono što je nepotrebno, praviti što manji presjek jer se smanjuje mogućnost infekcije i oboljenja. Poželjno je da se poslije rezidbe uradi premazivanje presjeka sredstvima koja su za to namjenjena, poput preparata na bazi bakra i plavog kamena.