Kako đubriva sa aminokiselinama utiču na otpornost voća

U intenzivnoj voćarskoj proizvodnji uzgajaju se visokoproduktivne biljke, gdje je važan kvalitet plodova, a tim se načinom uzgoja dodatno iscrpljuju biljke. Međutim, nebitno da li se biljke uzgajaju u intenzivnoj proizvodnji ili za vlastite potrebe one u ekstremnim vremenskim prilikama bez naše pomoći mnogo teže uspijevaju.

Veliki broj eksperimenata potvrdio je da u takvim situacijama biljkama možemo pomoći tako što ćemo dodati aminokiseline. Glavna uloga aminokiselina jeste izgradnja proteina. Proteini ili bjelančevine sastavni su dijelovi svake stanice koja čini osnovu života. Nijedan biološki proces ne može se dovršiti bez učestvovanja aminokiselina ili njihovih derivata.

Aminokiseline mogu značajano da ublaže štetne efekte

Aminokiseline doprinose bržem usvajanju ostalih hranljivih elemenata od strane biljaka, a naročito u stresnim uslovima. To može dovesti do smanjenja produktivnosti i prinosa, a ponekad može izazvati i uginuće. Brojnim istraživanjima, kroz vegetacione oglede, utvrđeno je da sredstva za ishranu bilja u koja su ugrađene slobodne aminokiseline mogu značajano da ublaže štetne efekte nepovoljnih vremenskih uslova, napada bolesti i štetočina na biljku, piše Dragan Bejatović iz PSSRS.

Nijedan biološki proces ne može se dovršiti bez učestvovanja aminokiselina ili njihovih derivata.

Aminokiseline direktno utiču na:

1. Sintezu proteina - jer su prekursori za njihovo formiranje.  Sadrže i kiselu i baznu grupu ponašajući se kao puferi, tako da održavaju pH biljne ćelije odgovarajućim. Izvor su azota za biljku,  i to u obliku mnogo pristupačnijem nego neorganski azot.

Folijarnom prihranom brže i lakše opskrbite voćke hranjivim tvarima

2. Otpornost na stresne uslove - kao što su visoke, niske temperature, niska vlažnost vazduha, mrazevi, napadi insekata, poplave, jaki vjetrovi. Nanošenje prije, za vrijeme i poslije stresnih uslova oporavlja i vraća u normalu fizološke funkcije biljaka.

3. Fotosintezu - Amino kiseline su fundamentalne za formiranje vegetativnog tkiva i sintezu hlorofila. Veća koncentracija hlorofila znači intezivnije procese fotosinteze. Visok nivo fotosinteze obezbjeđuje brži i jači rast biljke, a sa povećanom koncentracijom hlorofila i biljke su zelenije.

4. Pokrete stoma - Stome regulišu vodeni režim biljke, apsorpciju mikro i makro elementa kao i razmjenu gasova. Otvaranje stoma je pod uticajem svjetla, vlage, temperature i drugih eksternih faktora kao i koncentracije aminokiselina, abcisinske kiseline (unutrašnji faktori). Stome su zatvorene kada je vlažnost niska, a temperatura visoka. Kada su stome zatvorene fotosinteza je na niskom nivou i transpiracija je redukovana (niska apsorpcija mikro i makro elemenata) dok je respiracija povećana (potrošnja ugljenihidrata). Metabolički balans biljke je tada negativan. Zaustavljen je rast jer je katabolizam veći od anabolizma. U ovom slučaju aminokiseline favorizuju otvaranje stoma.

5. Polinaciju i formiranje plodova - Povećavaju klijavost polena i dužinu polenove tube.

6. Fitohormone - Aminokiseline su prekursori i aktivatori fitohormona

• l-metionin – prekursor etilena i faktora rasta espermina i espermidina.
• l-triptofan – prekursor auksina.
• l-arginin – utiče na razvitak cvjetova i hormona vezanih za razviće ploda.
• l-valanin, l-valin, l-leucin – utiču na kvalitet ploda.
• l-histidin – pomaže sazrevanju plodova.

Ljetnu rezidbu voćnjaka najbolje obaviti do kraja jula

Dva oblika aminokiselina u đubrivima

Aminokiseline u đubrivima su najčeće u dva oblika i to:

1. đubriva koja sadrže samo aminokiseline biljnog ili životinjskog porijekla dobijene enzimatskom hidrolizom proteina.
2. đubriva u koja su ugrađene aminokiseline - pored aminokiselina sadrže i makro ili mikro elemente, sekundarne elemente, fitohormone, polisaharide i slično. Ovaj tip đubriva na tržištu je široko rasprostranjen. Zajednička im je karakteristika da prisutne aminokiseline doprinose bržem usvajanju ostalih hranljivih elemenata od strane biljaka, a naročito u stresnim uslovima.

Prednosti aminokiseline kao nosača za hranljive makro i mikro elemente su:

• njihovi su molekuli mali i neutralni,
• lako ulaze u biljna tkiva,
• ne zahtijevaju dodatnu energiju za penatraciju,
• ne utiču na aktivnost hlorofila,
• kompleksiraju se sa mikro i makroelementima.

Aminokiseline imaju mogućnost kompleksiranja sa mikroelementima  Fe, Zn, Mn, Ca, B, Mo, pa tako ovi mikronutrijenti lakše ulaze i asimiliraju se u biljnim tkivima. Isto tako aminokiseline obezbjeđuju lakši promet makroelemenata iz đubriva.

Aminokiseline se najčešće koriste folijarno. Ovaj način primjene je najbolji za biljku jer aminokiseline direktno putem lista ulaze u biljku, te pospješuju fotosintezu, respiraciju, sintezu proteina, sintezu ugljikohidrata, dovode biljku u optimalne uslove za rast i razvoj, stimulišu ukorjenjavanje, povećanje plodova i cvijetnje.