Efektivni mikroorganizmi korisni za biljnu, ali i pčelarsku proizvodnju

Kada se prije više od pedeset godina prvi puta počelo diskutovati i polemisati o upotrebni tzv. korisnih, tada nazvanih efektivnih mikroorganizama, u proizvodnji hrane malo ko je vjerovao da će isti zavrijediti pažnju. Inovativna tehnologija, relativno visoka cijena u odnosu na hemijske proizvode i otpor prema inovacijama predstavljaju osnovnu kočnicu širokoj upotrebi ovih proizvoda u poljoprivredi, pogotovo kada se radi o sredinama koje još uvijek praktikuju tradicionalne moduse proizvodnje hrane. Međutim, višestruki vidljivi pozitivni efekti omogućili su da navedeni proizvodi trasiraju svoj put ka krajnjim kupcima. 

Koncept korisnih (efektivnih) mikroorganizama

Efektivni mikroorganizmi su prvi puta izolovani na Univerzitetu Ryukyus, Okinawa, Japan, 70-tih godina. Osnovni postulat bio je izdvojiti mikroorganizme koji po svojoj prirodi djelovanja nisu štetni za okolinu i iste staviti u simbiozu sa drugim efektivnim mikroorganizmima kako bi zajedničkim djelovanjem unaprijedili sredinu u kojoj se razvijaju. Da bi došlo do unaprijeđenja određene proizvodnje, međudjeluje preko 80 različitih postojećih vrsta među kojima su najznačajniji sojevi bakterija mliječne kiseline, fotosintetske bakterije, kvasci, aktinomicete i različite plijesni. Navedene vrste mikroorganizama su stalno u interakciji kako bi spriječile procese truljenja uzrokovane radom nekih štetnih mikroorganizama, i te iste procese preveli u procese fermentacije. 

Efektivni mikroorganizmi kreiraju budućnost održivog upravljanja prirodnim procesima!

Cjelokupan proces svodi se na princip "po prirodu bezbolnog" principa razlaganja složenih materija i kreiranja jednostavnih materija koje su lahko dostupne biljkama, koje obogaćuju zemljište, djeluju imunološki na životinje, a sa druge strane nemaju negativnih efekata na okolinu. Budući da od "prirodnog otpada" stvaraju esencijalne životne materije s pravom nose epitet "imunološkog sistema" prirode. 

Djelovanje mikroorganizama na zemljište 

Budući da je zemljište kao osnovni proizvodni resurs vlo često degradirano različitim toksičnim hemijskim i fizičkim uticajem koristi efektivnih mikroorganizama na isto su višestruki. Osnovni cilj kultiviranja zemljišta je poboljšanje fizičko-hemijske strukture kako bi bilo pogodno za uzgoj određenih kultura. Međutim, koliki god stepen obrade zemljišta prakticirali u zemljištu još uvijek ostaje određeni dio materija koje biljkama nisu dostupne budući da se nalaze u neaktivnom obliku ili su u krajnjem slučaju toksične. Uticaj efektivnih mikroorganizama pri tome je višestruk budući da oni djeluju antioksidacijski, sprječavajući negativne prirodne reakcije.

Naime, tla koja pogoduju visokim stepenom oksidacije zadržavaju hranljive elemente pa biljke koriste značajno više energije da usvoje te hranljive elemente. Dodatno, takva tla pod uticajem velikih koncentracija teških metala i njihovim sjedinjavanjem sa ostalim metalima povećavaju toksičnost. Korištenjem mikroorganizama na takvim tlima teški metali se prevode u neutralne oblike pa se vodom ispiru u dublje dijelove i postaju teže dostupni biljkama. Na taj način smanjuje se toksičnost a povećava lahkodostupnost hranljivih elemenata. 

Korištenjem efektivnih mikroorganizama obogaćuje se mikroflora zemljišta, zemljišta postaju plodnija i "odmornija", te se teže dostupni elementi se razlažu do lakše dostupnih. Na ovaj način biljke ih lakše usvajaju što u konačnici doprinosi razvoju i biljke i ploda.

Primjenom efektivnih mikroorganizama do većih prinosa

Za uravnotežen razvoj biljaka protrebno je djelovanje i dostupnost svih hranljivih elemenata. Vrlo često određeni elementi su prisutni, ali su inaktivnom obliku i nisu dostupni kao takvi biljakama. Korisnost proizvoda na bazi efektivnih mikroorganizama ogleda se u tome da različitim antioksidacionim procesima razlažu složene materije do jednostavnih (esencijalnih) i time ih čine dostupnim biljkama. Biljke pri tome koriste manje energije kako bi korijenovim sistemom usvojile hranljive materije što ih čini otpornijima. 

Efektivni mikroorganizmi jačaju imunitet biljaka i čine ih otpornijim!

Konstantno i permanentno upotrijebljavanje proizvoda na bazi efektivnih mikroorganizama stvara povoljne mikroklimatske i mikrohranidbene uslove za razvoj biljaka. Biljke koje rastu i plodonose u takvim uslovima su dosta otpornije na stresove izazvane vremenskim uslovima ili nedostatkom određenih hranjivih elemenata. Sa druge strane, takve biljke odlikuju se proizvodnjom ujednačenih prodova koji pravovremeno sazrijevaju i imaju izuzetne nutritivne vrijednosti. Uticaj ovih proizvoda nije samo trenutan, u toku proizvodnje, on se reflektuje i nakon ubiranja plodova, jer se takvi plodovi dugotrajnije i lakše skladište. 

EM proizvodi jačaju pčelarske zajednice i povećavaju prinose meda

Proizvodi na bazi efektivnih mikroorganizama posljednjih godina zarad svoga pozitivnog djelovanja zauzimaju značajno mjesto u pčelarskoj proizvodnji. Prvenstveno se koriste za poboljšanje imunološkog sistema pčela što u konačnici doprinosi boljim proizvodnim performansama. Pored toga, koriste se kako bi se smanjio negativan uticaj najznačajnijih štetnika po pčelinju zajednicu (američke i evropske gniloće, varoe destruktor, voskovog moljca).

Probiotici na bazi efektivnih mikroorganizama djeluju na način da štite crijevnu sluzokožu pčela i obogaćuju je korisnom florom što smanjuje mogućnost nastanka crijevne bolesti-nozemoze. Primjenjuju se dodavajući ih u tekuću hranu (sirupe) ili u ne previše hladnu, nehlorisanu vodu. Također, nije rijetka  njihova primjena ni u higijenske pojilice, a iskustva ukazuju da su pčele mnogo smirenije kada piju vodu u koju je dodat probiotik na bazi efektivnih mikroorganizama.

Efektivni mikroorganizmi mogu se primjenjivati i za dezinfekciju pčelarske opreme ali i u okruženju oko pčelarske zajednice. Tako djeluju na smanjenje štetnika koji obitavaju oko pčelarske zajednice, a samim time i smanjuju mogućnost njihovog uticaja na zajednicu. Na taj način njihov uticaj je disperzan i na cjelokupnu životnu sredinu. 

Sveobuhvatnost djelovanja korisnih mikroorganizama

Pristup djelovanju korisnih mikroorganizama je sveobuhvatan i ne može se ograničiti samo na direktnu proizvodnju hrane. Korisni mikroorganizmi svoju primjenu nalaze i u prećišćavanju vode, čišćenju rijeka, dezinfekciji životnog prostora i prostora namjenjenog držanju životinja, kompostiranju i proizvodnji organske materije. Njihovo djelovanje je holističko i svoju primjenu imaju "od polja pa do stola" što omogućava održivo upravljenje koristeći ovakve proizvode. Vrlo bitno je proizvode na bazi efektivnih mikroorganizama koristiti konzistentno i preventivno jer se na taj način povećava i efekat njihovog djelovanja.