PRIPREMA STAJNJAKA.Nemački agronom Kranc 1928. godine predložio je pripremu stajnjaka po blagorodnom ili prelaznom tipu.
Stajnjak se iznosi nedaleko od staje (ali ne suviše blizu) i stavlja na betoniranu površinu na jednu gomilu. Drugog dana stajnjak se iznosi na drugu gomilu i to ponavljamo na obe gomile do sedmog dana. Navedene gomile su u rastresitom stanju, gde se omogućava razvoj aerobne mikroflore. Osmog dana stavlja se nova količina na prvu gomilu i taj postupak se ponavlja do četrnaestog dana. Petnaestog dana, stajnjak se iznosi i stavlja na drugu gomilu i taj postupak se nastavlja do dvadesetprvog dana. Usled sabijanja stajnjaka nastupa druga faza fermentacije, koja se obavlja u anaerobnim uslovima. Na ovaj način dobija se dosta stajnjaka, manji su gubici u suvoj materiji i azotu, a kvalitet je odličan. Za razliku od hladnog načina pripreme stajnjaka koji se obavlja u anaerobnim uslovima i temperaturi do 300C, gde su gubici organske materije do 15 %, ali u ovom slučaju razlaganje organske materije je slabo, te ne dovodi ni do dovoljne humifikacije. Kod blagorodnog tipa pripreme stajnjaka, gubici organske materije su do 30 %, a razlaganje organske materije dobro, dolazi i do humifikacije, tako da je kvalitet stajnjaka odličan i on ima čokoladnu boju. Topli način pripreme stajnjaka nije za preporuku, jer razlaganje organske materije ide i do 50 %, usled visoke temperature pripreme (do 600C) i prisustva aerobnih mikroorganizama, a gubitak azota volatizacijom (gubici gasovitog azota u obliku amonijaka - NH3) je povećan.
Treba praviti razliku između humizacije, koja predstavlja unošenje organske materije sa humusom (huminske, fulvo kiseline i dr.) u zemljište i humifikacije, koja predstavlja stvaranje humusa iz organske materije ili u zemljištu uz aktivnost odgovarajućih mikroorganizama (obrada, dipl. ing. S. Nekić, 2015.).
Stanko Nekić, dipl. ing. agronomije