Zadnje aktivnosti

Poslednje aktivnosti korisnika mogu videti samo registrovani korisnici.

Online korisnici

Online korisnike Agrokluba mogu videti samo registrovani korisnici.
Za kompletne funkcionalnosti ovih servisa, prijavi se.

Promo

  • Narodni običaj
  • 16.11.2024. 14:00

"Kraljica je mrtva, ali nemojte ići": Znate li za narodni običaj obaveštavanje pčela?

Poznat kao "Telling the bees", vuče korene iz zapadne Evrope, a posebno je bio raširen u Engleskoj, Irskoj, Velsu, Holandiji, Nemačkoj, Švajcarskoj i Sjedinjenim Američkim Državama.

Foto: Depositphotos/Igor Vetushko
  • 119
  • 17
  • 0

Razgovor sa kućnim ljubimcima je praksa koja je postala uobičajena u mnogim delovima svijeta. Zanimljivo je da postoji i drevna tradicija koja uključuje pčele.

Poznata kao "obaveštavanje pčela", uključuje informisanje pčela o smrtima, rođenjima, venčanjima i odlascima i vraćanjima u domaćinstvu pčelara. Verovalo se da kao inteligentna i osećajna bića, treba da budu uključene u porodične radosti, ali i tuge. U suprotnom, mogle bi napustiti košnicu, prestati da proizvode med ili čak uginuti. 

Narodni običaj, poznat i danas 

Taj narodni običaj nije samo zanimljiva folklorna tradicija, već odražava duboko poštovanje prema ovim oprašivačima i njihovoj ulozi u ekosistemima, što je i danas prisutno među nekim pčelarima. Ujedno je primer kako su ljudi kroz istoriju povezivali prirodni svet sa duhovnim i emocionalnim aspektima ljudskog života. 

Poznat kao "Telling the bees", vuče korene iz zapadne Evrope, a posebno je bio raširen u Engleskoj, Irskoj, Velsu, Holandiji, Nemačkoj, Švajcarskoj i Sjedinjenim Američkim Državama.

Tradicija pričanja sa pčelama održava se i dan danas, tajanstveno bez velike pompe i javnosti kako se i inače radi na pčelinjacima sa pčelama. Tako je i nakon smrti kraljice Elizabete II., kraljevski pčelar Džon Čapl obavestio pčele Bakingemske palate i kraljevske rezidencije Clarence House o njenoj smrti i dolasku na njeno mesto nasljednika kralja Čarlsa III.

Čapl je novinarima opisao kako je on to odradio i praksu kao takvu: "Pokucate na svaku košnicu i kažete: 'Kraljica je mrtva, ali nemojte ići."

Kako se "pričalo" pčelama?

Običaji su se razlikovali od regiona do regiona, ali generalno su obuhvatali sledeće korake: Glava porodice ili pčelar bi lagano pokucao na košnicu kako bi privukao pažnju pčela. Zatim bi im tihim i smirenim glasom saopštio vest, često u obliku rime ili kraće pesme. U slučaju smrti, košnice bi se prekrivale crnom tkaninom u znak žalosti. Pčelama bi se ponekad ostavljala i hrana sa sahrane.

Postojalo je verovanje u određenim područjima da imaju sposobnost prenošenja duše umrlih u posmrtni život. Ova fascinantna ideja o pčelama kao posrednicima između ovog i onog sveta odražava duboko poštovanje prema ovim neverojatnim stvorenjima i njihovoj ulozi u prirodi. Pčele su, kroz istoriju, bile simbol duhovnosti i večnosti, a njihova sposobnost oprašivanja biljaka često se povezivala sa ciklusima života i smrti.

Običaj je ovekovječio i britanski slikar Čarls Nepier Hemi (Foto: Wikipedia)

U mnogim kulturama, smatrane su svetim bićima, a njihov med simbolom besmrtnosti i obilja. Osim toga, ključne su za održavanje ravnoteže u ekosistemima i doprinose raznolikosti biljnog sveta, što je neizmerno važno za opstanak ljudske zajednice i cele planete.

Poznat i u književnosti 

Motiv "Obaveštavanja pčela" pojavljuje se u mnogim književnim radovima, uključujući poznatu pesmu Džona Grinlifa Vitijera. Ova pesma, koja nosi isti naziv, priča je o drevnom običaju obaveštavanja o važnim događajima u životu njihovih ljudskih čuvara, posebno o smrti. Vitijerova pesma opisuje mladića koji se vraća kući kako bi otkrio da je njegova voljena preminula, a sluškinja obaveštava pčele o njenoj smrti, što je bio običaj u okrugu Eseks u Masačusetsu, gde je pesnik živeo.

U današnje vreme, suočeni sa globalnim smanjenjem populacije pčela, možda je pravo vreme da se prisetimo drevnih običaja i obnovimo naš odnos s ovim ključnim oprašivačima. Pčele su neophodne za održavanje stabilnosti ekosistema i poljoprivredne produktivnosti, budući da su glavni oprašivači većine divljih biljaka i mnogih useva.

Uprkos njihovoj brojnosti i raznolikosti, sa više od 20.500 vrsta širom sveta, većina naučnih napora usmerena je na jednu vrstu, zapadnu medonosnu pčelu Apis mellifera. Međutim, važno je obratiti pažnju i na ostale oprašivače naše životne sredine, bumbare, leptire ili recimo tzv. "divlje pčele" odnosno pčele samice, koje su glavni oprašivači većine biljaka. Antropogeni faktori poput poremećaja njihovih prirodnih staništa zbog intenziviranja poljoprivrede i urbanizacije, klimatskih promena, pesticida, praksi upravljanja i invazivnih stranih vrsta povezani su sa padom populacija pčela.


Tagovi

Telling the bees Narodni običaj Tradicija Obaveštavanje pčela Poštovanje pčela


Autor

Antun Karlović

Više [+]

Pčelar praktičar, koji svakodnevno svojim poznanicima uporno dosađuje neprestano pričajući o pčelama i njihovoj korisnosti za životnu sredinu.

Izdvojeni tekstovi

Izdvojen oglas

KLUB

Prirodni rezervat Zasavica - čuvar domaćih autohtonih rasa životinja, čuvar genetičkih resursa za buduća pokolenja.