Ovu pojavu prouzrokuju patogene gljivice koje se nalaze u površinskom sloju zemljišta.
Uzgoj rasada je u povrtarskoj proizvodnji jedan od najvažnijih poslova. Proizvodnja rasada počinje izborom odgovarajućeg hibrida povrća, pripremom supstrata za setvu i setvom. Zato je u prostoriji za proizvodnju biljaka potrebno obezbediti odgovarajuće uslove za njihovo nicanje. Od optimalne temperature, vlažnosti i klijavosti samog semena zavisiće broj izniklih biljaka. Nakon nicanja, mlade biljčice su često izložene napadu velikog broja štetnih insekata i prouzrokovača bolesti i zato ih je neophodno, na pravi način, zaštititi.
Samo zdrav i jak rasad garantuje odgovarajući prinos i kvalitet. Otuda povrtari nemaju pravo na grešku koju u toku vegetacije nikako ne mogu nadoknaditi. Jedna od najčešćih grešaka koju proizvođači ponavljaju u proizvodnji rasada je njegovo preterano zalivanje. Osim što forsira razvoj plitkog korenovog sistema zbog kojeg će biljka stalno patiti i loše eksploatisati vodu, često zalivanje dovodi do pojave poleganja rasada. Prouzrokuju ga patogene gljivica iz rodova: Rhizoctonia cpp.,Pythium spp.,Phytophthora spp.,Fusaryum spp. koje se nalaze u površinskom sloju zemljišta i intenzivno se razvijaju baš u ovakvim vlažnim uslovima.
Dejan Mujakić, stručnjak za zaštitu bilja u vranjskoj Poljoprivredno stručnoj službi, ističe da jedna od fitopatogenih gljiva koja prouzrokuje poleganje rasada u najvećem broju slučajeva je Pythium spp. Ona u našim klimatskim uslovima nanosi manje štete na starijim biljkama ali je zato glavni uzročnik poleganja rasada, odnosno takozvanog topljenja leja rasada.
"Simptomi se ispoljavaju u zavisnosti od starosti inficirane biljke. Kod mladih biljaka čije je tkivo vrlo osetljivo na toksine ove gljive simptomi se javljaju u vidu vodenastih pega, koje se brzo povećavaju, zaražene ćelije umiru i cela biljka zahvaćena bolešću propada ubrzo posle nicanja. Do infekcije izniklih biljaka najčešće dolazi preko korena. Zahvaćeni deo stabla je tanji od zdravog dela što dovodi do slabljenja mehaničke moći i biljčica ubrzo poleže. U zavisnosti od faze razvoja bolesti na obolelim delovima biljčice se mogu uočiti jače ili slabije izražena siva buđasta prevlaka. Polegnute biljke ubrzo uginu, a pri jačoj vlažnosti i višoj temperaturi istrunu”, priča Mujakić.
On takođe naglašava da se Pythium spp. odražava u zemljištu u obliku oospora koje svoju vitalnost zadržavaju i do osam godina. Kilijanje oospora je stimulisano u uslovima visoke vlažnosti zemljišta i prisustva materija koje nastaju prilikom razgradnje organske materije. Materije koje takođe, stimulišu klijanje oospora potiču i od korena, od semena koja klijaju, od organske materije koja se unosi u zemljište. Oospore daju sporangije, a sporangije daju zoospore za čije je kretanje neophodna tekuća voda pa obilno navodnjavanje potpomaže i povećava broj inficiranih korena.
Stručnjaci vranjske Poljoprivredno stručne službe poručuju povrtarima da je redovna dezinfekcija zemljišta jedna od najefikasnijih načina zaštite od prouzrokovača poleganja rasada. Obavezno se moraju dezinfikovati i police Cuso4 1% rastvorom.
"Od agrotehničkih mera valja odraditi drenažu zemljišta, redovno provetravati rasadnik, sađenje biljaka obaviti kada je temperature povoljna za brži porast biljke, izbegavati teška zemljišta i prekomerno đubrenje azotom i koristiti plodored. Odlična zaštita se postiže kombinacijom kontaktnih i sistemičnih fungicida. Zalivanje leja, kako biljaka tako i okolnog zemljišta preparatima Previkur 0,25% i Previkur energi 0,15 %. Sledeći tretman obaviti neposredno posle pikiranja istim preparatima uz dodavanje Konfidora ili Ackare protiv insekta", naglašava Mujakić.
Često se dešava da rasad napadnu i puževi koji grickaju mlade listiće. Ovaj problem se može veoma lako rešiti preparatom Pužomor, koga treba posoliti oko leja, ali ne i preko biljaka. Za tu svrhu se može upotrebiti i pepeo koji smanjuje sluz pužu, i dovodi do dehidratacije.
Tagovi
Autorka
Sava Kompalić je treća generacija lubeničara u porodici - bere do 80 tona po hektaru
Srđan Tasić proizvodi papriku u 26 plastenika, a koja se najviše traži za ajvar?
Navodnjavanje tokom vrućina: Izbegavati najtopliji deo dana ili ipak ne?
Bubamara ih jede, Coca-Cola lepi: Recepti protiv lisnih vaši
Srđan Tasić proizvodi papriku u 26 plastenika, a koja se najviše traži za ajvar?
Jeli su ga Vavilonci, spominje se u Epu o Gilgamešu, a u Evropu su krastavac doneli?
Povećana brojnost krompirovog moljca. Kako zaštiti rane, srednje, a kako kasne sorte?
Zašto paradajz puca baš kad najviše rodi?
Damir Senjan
pre 1 nedelju
Sjeti se ja kako to bolje unovčiti, bereš lišče i prodaješ na moru kao kupače gače ili bade kostim od lista suncokreta pa nam možda i turizam Više [+]
Damir Senjan
pre 1 nedelju
Karolina ja sam ti svaki dan sada u njemu sa kčerkom poslije 18:00. Ima gdje koja ambrozija i koji grm divljega sirka da to počistimo. Previše Više [+]
