Koji su važni faktori izbora terena za podizanje voćnjaka?

Kod izbora terena mora se voditi računa o kvalitetu i plodnosti zemljišta: sadržaj humusa, makro i mikro elemenata, zatim pH vrednosti, sadržaju aktivnog kreča, sadržaju alkalnih soli, dubini zemljišta, granulometrijskom (mehaničkom) sastavu. Takođe i o klimi reona, reljefu terena, ekspoziciji parcele, blizini vodenih površina, zaklonjenosti od hladnih vetrova, i tako dalje.

Pri izboru položaja za podizanje voćnjaka, mora se voditi računa i o transportabilnosti plodova.

Zemljište je sredina koja predstavlja primaran činilac egzistencije, produktivnosti i dugovečnosti voćaka, te mora pružiti optimalne toplotne i vodno vazdušne uslove korenovom sistemu. Zbog toga aktivni sloj zemljišta mora odgovarati sledećim zahtevima:

• Dubok oranični sloj: zavisno od voćne vrste, minimum za jagodu - 0,5 m; ostalo jagodasto voće - 1,0 m; vegetativno razmnožene voćke - 2,0 m, generativno razmnožene voćke - 3,0 m;
• Rastresit, propustljiv i strukturan oranični sloj zemljišta;
• Da podzemna voda nije visoka: najveća visina podzemne vode u trajanju maksimalno dva dana, varira u zavisnosti od dubine korenovog sistema, jagoda - 0,3 m; ostalo jagodasto voće - 0,7 m; vegetativno razmnožene voćke - 1,0 m, generativno razmnožene voćke - 1,5 m;
• Da je pH reakcija zemljišta pogodna: najpogodnija za većinu voćnih vrsta je slabo kisela do neutralna sredina, kiselo zemljište zahteva borovnica, pitomi kesten;
• Da zemljište sadrži dovoljno makro i mikro elemenata;
• Da zemljište ne sadrži toksične za biljku materije.

Projektovanje i podizanje voćnjaka - od prvog do poslednjeg koraka

Uticaj reljefa na voćke

Reljef je skup oblika terena zemljišta i karakteriše ga nizina i uzvišenja koji manifestuje ekološke (zemljište i klima) i fitotehničke (mogućnosti primene mehanizacije) uslove za gajenje voćaka. Za podizanje voćnjaka najčešće se koriste srednji delovi ravnih i prostranih padina, sa različitim nagibom. Voćkama najviše odgovaraju blago brežuljkasti tereni. Veliki nagib poboljšava toplotne uslove, ali smanjuje upotrebljivost zemljišta zbog jake erozije kao i mogućnost korišćenja mehanizacije.

Na velikim nagibima voćke se sade po izohipsama.

Uticaj ekspozicije terena

Na ekspoziciju terena najviše utiče na temperaturu i vlažnost područja, generalno su najtopliji i najsuvlji u severnoj hemisferi južni položaji, a u južnoj hemisferi - to su severni položaji. Međutim, uticaj ekspozicije terena zavisi u velikoj meri i od ostalih činilaca (geografska širina i dužina, nadmorska visina, jačina nagiba).

Uticaj velikih vodenih površina

Usporava kretanje vegetacije te su voćke otpornije na pozne mrazeve, u jesen su uslovi za sazrevanje povoljniji, tokom zime su ublaženi nagli i jaki prelazi temperature.

Uticaj nadmorske visine

Zbog jakih zimskih mrazeva i kraće vegetacije, velike nadmorske visine nisu pogodne za voćarstvo, a gornja granica zavisi od voćne vrste. Idući ka severu, smanjuje se nadmorska visina na kojoj se voćke mogu uspešno gajiti.