Alternativnu rodnost voćnih stabala može izazvati mnogo faktora. Nestručna rezidba, nepravilna ishrana, vremenske prilike, samo su neki od faktora koji utiču na ovu pojavu.
Često ćete čuti amaterske voćare, ali i profesionalne, kako se žale na alternativnu rodnost i pripisuju tu pojavu višim silama. Nedavno sam objavila tekst o kalem gračicama i pročitala u komentarima da je 2020. prestupna i da se u takvim godinama voće ne sadi i ne kalemi. Ovim praznoverjem se pokriva neznanje iz oblasti voćarstva.
Nepoznavanje mehanizama koji dovode do alternativne rodnosti problem je koji prati mnogo voćara, posebno amaterskih. Razvoj plodnih grana, uticaj vremenskih prilika, nepravilna ishrana, napad štetočina i pojava biljnih oboljenja utiču na ovu pojavu.
Svi smo videli da jedno voćno stablo prerodi i formira mnoštvo sitnih plodova, a sledeće godine ima slabo plodonošenje, formira mali broj plodova ili uopšte ne rodi. Ovo se dešava kod stabala čiji vlasnici ne poznaju osnovne zahvate pomotehnike, tj. ne znaju orezivati u svom voćnjaku, dvorištu i ne znaju kako da brinu o stablima.
Kod većine vrsta, razvoj rodnih grančica traje nekoliko godina. Prve godine se iz pupoljka razvija grana na kojoj se formira pupoljak iz kog će se u drugoj godini razviti rodna grana na kojoj se formiraju rodni pupoljci. Tek treće godine se formira cvet i plod.
Zbog toga je veoma je važno poznavati način razvoja voćnih stabala i formiranja krošnje, odnosno potrebno je poznavati razvoj grana u krošnji.
Prilikom rezidbe potrebno je prepoznati u kojoj razvojnoj fazi se nalaze grane na stablu. Bez bojazni se mogu ukloniti vodopije, vertikalne grane koje crpe hraniva i neće doneti rod. Veoma često se nestručnom rezidbom uklanjaju jednogodišnje rodne i one koje su budući nosioci rodnih grana. Na taj način nestručna rezidba uvodi voćna stabla u alternativnu rodnost.
Pojava kad voćno stablo koje je neadekvatno negovano prerodi, te godine stablo se iscrpi jer mora da ishrani toliko mnogo plodova i formira mali broj rodnih pupoljaka koji su nosioci roda za sledeću godinu. Zbog toga se vrši proređivanje plodova kako bi potrošnja hraniva i formiranje rodnih pupoljaka bilo svake godine ujednačeno.
Napad štetočina i pojava oboljenja takođe mogu da utiču na pojavu alternativne rodnosti. Veliki broj štetočina svojim delovanjem uništava plodove, cvetove i pupoljke. Isti rezultat imaju i brojne biljne bolesti koje se javljaju na voćnim stablima. Zbog toga je važno da se sprovodi zaštita i pri tom dajem prednost svim oblicima zaštite prirodnim sredstvima: od biljnih preparata, kompostnih, sode bikarbone, mleka, surutke, gline, mikrobioloških preparata i slično.
Vremenske prilike imaju veliki uticaj na pojavu alternativne rodnosti. Svedoci smo poslednjih godina koliko se vreme menja i kako dolazi do cvetanja voćnih stabala tokom kasne jeseni zbog uticaja visoke temperature. Na ovaj način smanjuje se broj rodnih pupoljaka koji će se otvoriti na proleće i samim tim dolazi do manje rodnosti. Posledica manje rodnosti je da će stablo na granama formirati veliki broj rodnih pupoljaka i zbog toga ono ulazi u ciklus alternativne rodnosti. Jedne godine prerodi, druge nema roda i formira mnogo rodnih pupoljaka, treće opet prerodi i formira mali broj rodnih pupoljaka. Tako se stvara ciklus alternativne rodnosti. Pravilnom rezidbom, ishranom stabla i proređivanjem plodova ova pojava može da se sanira i spreči alternativna rodnost.
Druga pojava vezana za alternativnu rodnost je kasni prolećni mraz. Svi voćari su se sreli sa posledicama kasnih mrazeva i propadanjem otvorenih cvetova, čak i mladih zametnutih plodova. Potrebno je napomenuti i grad kao pojavu koja može dovesti do propadanja roda, uništavanja rodnih pupoljaka. Tokom zime temperatura može biti ekstremno niska što će dovesti do smrzavanja cvetnih pupoljaka. Sve to rezultira pojavom alternativne rodnosti.
Tagovi
Autorka
