Otkriven gen koji je nosilac otpornosti na rđu

Jedna petina svetskog roda pšenice svake godine bude izgubljena zbog pojave bolesti i napada štetočina. Od ove količine žitarica moglo bi da se proizvede oko 290 milijardi vekni hleba, objavio je phys org. Rešavanje gljivičnih bolesti, uključujući rđu koja pogađa pšenicu, može pomoći da se obezbedi sigurnost hrane u budućnosti.

Istraživači sa Univerziteta za nauku i tehnologiju King Abdullah (KAUST), zajedno s naučnicima iz Južne Afrike, Francuske i Sjedinjenih Država, identifikovali su genom pšenice koji je nosilac otpornosti na rđu.

U istraživanju je korišćena južnoafrička sorta Cariega, koja ima visoku otpornost na prugastu rđu. Koristeći ovaj genom, istraživači su identifikovali i klonirali ključni gen koji pruža otpornost na to oboljenje.

Navinkumar Atijanan, koji je radio na projektu s Majklom Abrukom iz KAUST-a i Simonom Kratingerom, izjavio je da se spore gljivica prenose vetrom i mogu da putuju hiljadama kilometara, što znači brzo širenje novih i visoko virulentnih sojeva. Sposobnost biljaka da se odupru određenim bolestima je kodirana genima otpornosti, jer nemaju adaptivni imuni sistem.

Izuzetno je teško odrediti lokaciju određenog gena, jer pšenica ima dinamičan i složen genom, pet puta veći od ljudskog. Geni otpornosti često se razlikuju u različitim sortama. Zbog toga je sekvencionisanje Cariega genoma posebno važno za razumevanje otpornosti na ovo oboljenje.

Kako bi odredili tačnu lokaciju željenog hromozoma, koji pruža otpornost na gljivične bolesti, istraživači su kombinovali najnovije metode sekvencionisanja DNK i sproveli opsežnu analizu koristeći molekularne markere.

Na osnovu toga bilo je moguće identifikovati gen za otpornost na rđu kao Yr27. Radi proučavanja njegove funkcije i molekularnih mehanizama otpornosti, on je kloniran što bi u budućnosti trebalo omogućiti njihovo prenošenje na sorte tokom oplemenjivanja. Takođe mogu biti izmenjeni kako bi se promenilo prepoznavanje bolesti.

Sada naučnici planiraju da kloniraju 400 gena otpornosti pronađenih u pšenici, što predstavlja veliku šansu da se iskorene glavna oboljenja ove važne ratarske kulture.