POSTUPANJE U SLUČAJU PRIJAVE MASOVNOG UGINUĆA PČELA.
Preventivno obavestite lokalne pčelare, najmanje 48 sati pre planiranog prskanja u cilju zaštite poljoprivrednih kultura i načinite dogovor sa njima. Ovo je veoma važno učiniti jer se može desiti da se u blizini Vaše parcele i poljoprivrednih kultura koji nisu u cvetu nalaze košnice i druge kulture koje su u cvetu.
U slučaju prijave masovnog uginuća pčelinjih društava kada se sumnja da je uzrok uginuća nesavesno korišćenje sredstva za zaštitu bilja, šef odseka fitosanitarne inspekcije Uprave za zaštitu bilja određuje nadležnog fitosanitarnog inspektora za službenu kontrolu prijave uginuća pčelinjih društava. Nadležni inspektor obavlja službenu kontrolu, u skladu sa Zakonom o sredstvima za zaštitu bilja. Uzorkovanje bilja i biljnog materijala koje se nalazi u blizini pčelinjih društava na prisustvo sredstava za zaštitu bilja i prikupljanje podataka o vlasnicima parcela koji se nalaze u blizini pčelinjih društava, obavlja nadležni fitosanitarni inspektor koji sačinjava inspekcijski zapisnik i nalog za laboratorijsku analizu.
Uzorkovanje uginulih pčela i prikupljanje podataka o vlasniku pčelinjeg društva obavlja nadležni veterinarski inspektor. Primerak zapisnika fitosanitarnog inspektora dostavlja se nadležnom veterinarskom inspektoru i obrnuto. Prema Zakonu o sredstvima za zaštitu bilja, kazna za tretiranje biljaka u cvetanju sredstvima za zaštitu bilja koja su otrovna za pčele, za fizičko lice iznosi od 35.000 do 50.000 dinara, za preduzetnike od 300.000 do 500.000, a za pravna lica od 500.000 do 1.000.000 dinara. Ovo su relativni iznosi, koji se menjaju u zavisnosti od izmena i dopuna navedenog Zakona i Pravilnika.
Međutim, nije rešenje kažnjavanje ni nadoknada štete već odgovorno postupanje i uspostavljanje dobre saradnje jer samo dobrom saradnjom pčelara i korisnika sredstava za zaštitu bilja moguće je podizanje prinosa zahvaljujući aktivnosti pčela, očuvanje useva od bolesti i štetočina i uvećanje roda uz istovremeno očuvanje zdravlja pčela i poboljšanje biodiverziteta.
Zatvaranje pčela, ventilacija, obezbeđivanje vode, dislokacija košnica pri aviotretiranju za zaštitu bilja i suzbijanje komaraca iz vazduha i sa zemlje, tabla sa adresom i brojem telefona pčelara su obaveze svakog pčelara, a kao pomoć pčelama je neophodnost stalnog pregleda košnica, ali i prihranjivanje pčela, spajanje košnica i usaglašeno prskanje među voćarima, te obaveštenje pčelara o vremenu tretiranja pesticidima. Dakle, dobra saradnja voćara i pčelara i adekvatna hemijska zaštita daju dobar prinos voćaka, a pčele ostaju zaštićene.
Autor, Stanko Nekić, dipl. ing. agronomije
