Virus žute patuljavosti ječma

Virus žute patuljavosti ječma može da izazove gubitke od 10% do 100%. To zavisi od osetljivosti sorte, virulentnosti soja, vremena infekcije, broja vektora, faze razvoja biljke domaćina i uslova sredine.

Koji su simptomi?

Prvenstveno se javljaju pojedinačne, žute biljke. Na starijim listovima su prisutne pruge, koje nisu jednako obojene. Javljaju se duž ivice ili vrhova lista, a šire se ka osnovi lista. Zaraženo tkivo je zlatno žute boje, a potom može da poprimi crvenkastu boju.

Simptomi se pojavljuju od sedmog do 20. dana posle inokulacije - usađivanja zaraznog materijala.

Zaražne biljke zaostaju u porastu. Stepen patuljavosti zavisi od faze razvoja strnih žita, kada je došlo do infekcije, virulentnosti soja, osetljivosti sortimenta. Listovi mogu da budu skraćeni ili uvijeni.

Virus žute patuljavosti ječma prenosi se putem lisnih vaši

Kako se virus prenosi?

Virus žute patuljavosti ječma prenosi se putem lisnih vaši, a ne kontaktom između biljaka, semenom ili polenom. Najznačajniji prenosioci su: sremzina lisna vaš (Rhopalosiphum padi), zelena kukuruzna lisna vaš (Rhopalosiphum maidis), velika žitna vaš (Sitobion avenae) i žitna vaš (Schizapis graminum).

Ako infekcija nastane u fazi nicanja, gubici mogu da budu do 55%, u fazi bokorenja do 23% i do 19% u fazi porasta u stablo.

Mere suzbijanja

Kako biste smanjili štetu, potrebno je da:

• pomerite rokove setve (kod ozimih strnih žita - kasnija setva, kod jarih useva -ranija setva);
• suzbijete korove i samonikle biljke posle žetve;
• suzbijete vektor u fazi nicanja pšenice;
• gajite tolerantne sorte.

Foto: Senka Mišković