Nova tehnologija gajenja trešnje i višnje: Rezidba voćaka forme španski grm

Kod trešnje najkrupnije i najkvalitetnije plodove nosi mlado rodno drvo pri svojoj osnovi, kao i majske kitice stare jednu do tri godine. Stoga je prioritet nove tehnologije gajenja trešnje kako obezbediti obilje novih prirasta dužine 30 do 60 cm u određenim delovima krune shodno uzgojnom obliku i umanjiti broj izrođenih majskih kitica, starijih od četiri godine. Modifikovane forme španskog grma daju nešto više mogućnosti i slobode za uspeh u intenziviranju uzgoja, prvenstveno trešnje.

Redovno obnova rodnog drveta

Problemi povezani sa prebrzim rastom trešanja rešeni su oblikovanjem voćke u vidu španskog grma. Ova metoda uključuje skraćivanje stabla do veličine grma - visine 2,5 m.

Redovno se mora obnavljati rodno drvo. Najrodnije je i najkvalitetnije plodove daje najmlađe rodno drvo. Obnavljanje se radi u četvorogodišnjem ciklusu, tako što se svake godine izbacuje tro i četvorogodišnje rodno drvo (otprilike 1/3 grana), tako da se za period od četiri godine obnovi rodno drvo kada se postupak ponavlja. Izbacivanje grana se radi rezidbom na "patrlj" i to koso sa donjim dužim delom. Novi prirasti se dobijaju od prisutnih vidljivih pupoljaka na preostalom "patrljku".

Da bi se smanjilo preveliko opterećenje rodom i povećala krupnoća plodova, zelenom rezidbom ili u periodu mirovanja zimskom rezidbom, radi se stalno prekraćivanje izduženog rodnog drveta za 1/3 do 1/2, u zavisnosti od bujnosti sorte i rasporeda rodnih elemenata na rodnim granama i grančicama. Tanke grane u unutrašnjosti krošnje do osnove ukloniti rezidbom, kako bi svetlost doprela do svih delova krošnje voćaka.

Španski grm kao uzgojna forma intezivira voćarsku proizvodnju, naročito trešnje i višnje. Koristi se kod slabo bujnih kombinacija sorta/podloga (zasadi veće gustine) i kod bujnih kombinacija sorta/podloga. Manje je poznat uzgojni oblik kod naših voćara, mada se lako formira i održava.

Na šta obratiti pažnju?

Razmak sadnje trešnje i višnje kod španskog grma je 5x2,5 m i zavisi od odnosa sorta/podloga.

Formiranje ovog uzgojnog oblika kod trešnje i višnje zahteva višestruko prekraćivanje grana prilikom formiranja tako da voćke kasnije stupaju na rod, ali se na ovakav način formiranja doprinosi smanjenju bujnosti.

Koji su idealni uzgojni oblici krošnje u zasadima voća?

Posađene sadnice se u proleće prekraćuju na visinu od 40 - 70 cm, zavisno od visine debla. Iz ostavljenih pupoljaka odaberu se četiri mladara sa povoljnim rasporedom i uglom grananja. Kada dostignu porast od 50 - 60 cm vrši se njihovo prekraćivanje na 15 - 20 cm od stabla. Kod oštrijeg grananja, radi se razvođenje grana sa otvorenijim uglom.

Tokom druge vegetacije, grane drugog reda prekraćuju se na 25 - 30 cm od mesta grananja, uz uslov da su u prethodnoj vegetaciji dostigle porast od 50 - 60 cm. Grane se kao i prve godine prekraćuju na istoj visini i po potrebi razvode.

Tokom treće godine suviše bujne grane, vodopije ili one koje rastu u unutrašnjost krune se izbacuju iz osnove. U cilju bolje osunčanosti i osvetljenosti, rezidba na ostavljenim granama se obavlja na bočni porast, a ukoliko je potrebno radi se i povijanje grana trećeg reda. Tokom vegetacije u cilju obrastanja sekundarnih i tercijarnih grana pinciraju se.

Redovna rezidba, koju sam opisao, obavlja se od četvrte godine pa nadalje.